Standpunt op RTV: Zorgverlener zijn.

2022/03/20
Deel dit op

Vandaag woonde ik een zorgdebat bij met nieuwe zorgambassadeur Candice De Windt en eerstejaars student Tim Visterin. Hoe gaat het met de zorg en wat kan beter?

Mijn ervaring in de zorg als zorgverlener. Hoe mijn pad gelopen is tot "vroedvrouw bij Ons Klein Geluk" en waarom ik blijf herhalen dat er aantal zaken moeten veranderen in de zorg.

Wat er besproken werd in 'Standpunt" en wat ik graag nog uitgebreider had besproken.

Na de RTV uitzending ‘Standpunt’ deze morgen bleef ik nog met een ei zitten dat ik wil leggen. Gezien dat ei vooral betrekking heeft tot de zorg, lijkt het mij de ideale dag om dit toch nog onder de aandacht te brengen op “de dag van de zorg”. Geen verwijten naar de lieve redactie van Standpunt. Zij hebben dit prachtig gedaan. Maar indien we alles hadden willen bespreken, hadden ze er in plaats van een uitzending van een uur, een trilogie à la lord of the rings van moeten van maken. 

Ik ben heel blij met de nieuwe zorgambassadeur. Candice De windt lijkt mij een warme vrouw met het hart op de juiste plaats dus ik blijf hopen op verbetering in de zorg. Ik wisselde voor de uitzending nog kort een woordje uit met Johan Staes van het Vlaams Onafhankelijk Zorgnetwerk en ook hij leek mij oprecht geïnteresseerd in de harde realiteit te horen. Dus here we go!

Ik stapte in 2018 heel bewust uit de zorg. De grootste reden waarom: het gevoel van dweilen met de kraan open! Ik kon nog voor mijn patiënten, nog voor de verpleegkundigen in mijn team de zorg voorzien die ik wou. Keer op keer botsten wij op dezelfde problemen: chaos, hoge werkdruk, patiënten die de zorg die ze verdienen niet krijgen,.. goede zorg WILLEN geven maar er gewoon de ruimte en tijd niet voor hebben.

Er heerst een illusie van “ocharme de zorg in corona tijden” maar de frustraties waar ze tegen op botsen zijn gewoon aan het licht gekomen tijdens corona. Het probleem was te veel patiënten en te weinig bedden. Maar het aantal patiënten per zorgverlener en de daarbij horende werkdruk, dat is een probleem dat al jaren bestaat. Volgens de cijfers zou de zorgverlener-patiënt ratio in België best oké zijn en zou de verloning binnen de gezondheidssector in de top 3 staan, sta mij toe om even eigen cijfers op te lijsten:

Mijn eigen cijfers

Ik droeg als verpleegkundige, eindverantwoordelijkheid over 51 (!) dementerende rusthuisbewoners. Ik werd bijgestaan door 4 zorgkundige (godzijdank!) maar de medicatiebedeling, de opvolging van welzijn, parameters, wondzorg, gezondheidstoestand, doktersbezoeken, .. dat was mijn verantwoordelijkheid! Ik werkte in drie shiften en werkte 1 weekend op 2 in een 36u-contract. Op het einde van de maand stond er geen 1500€ op mijn rekening. Rekening houdende met:Ik was A1 verpleegkundige en in het bezit van een masterdiploma (master in de verpleegkunde).

  • Elke bewoner kreeg praktisch medicatie, personen die op die leeftijd geen medicatie nemen zijn een zeldzaamheid jammer genoeg
  • Er van mij ook nog verwacht werd dat ik de dossier in orde hield én mee in de zorg stond dus ook het wassen van de patiënten en de toiletbezoeken behoorde tot mijn takenpakket

Ik werkte als hoofdverpleegkundige in een ziekenhuis op een afdeling waar er 32 patiënten lagen met longproblemen of geriatrische patiënten. Mijn team bestond uit 20-25 verpleegkundigen, de twee disciplines hadden 6 artsen tesamen (ik zwijg nog over de vele patiënten van andere disciplines die bij op de gang lagen wegens beddentekort op andere afdelingen), door de problematiek hadden wij regelmatig patiënten in isolatie liggen, patiënten die voor palliatieve sedatie of euthanasie kiezen, patiënten die volledig zorgafhankelijk zijn, patiënten die verward zijn,.. ,noem maar op!

  • Ik had als hoofdverpleegkundige een 1900€ per maand, is dat een slecht loon? Nee. Maar is dat in verhouding met de verantwoordelijkheid die ik droeg en de opleidingen die ik hiervoor gevolgd heb? Absoluut niet. Want naast de grote workload en de grote verantwoordelijkheid. Had dit ook zijn implicaties privé, ik wist bijvoorbeeld ook nooit wanneer ik ging thuis zijn. Ik startte ’s morgens tussen 6u45 en 7u30 maar kon nooit met zekerheid zeggen wanneer ik thuis ging zijn. Mijn zoontje ging op dat moment naar de crèche, die tot 18u open was, ik geraakte daar niet altijd op tijd.
  • Op mijn afdeling lagen 32 patiënten. In de vroege waren wij met 5, wat veel lijkt, maar toch was dat al krap om de zorg rond te krijgen, dan moesten er niet teveel onverwachte dingen tussen komen. Met de late shift stonden mijn verpleegkundigen met 2 (!). Dat wil zegge dat elke verpleegkundige de verantwoordelijkheid droeg voor 16 patiënten. Die allemaal zorgbehoevend zijn, die allemaal medicatie op tijd en stond moeten krijgen, die allemaal eten moeten krijgen en naar het toilet moeten. En oké soms viel het mee en waren er redelijk wat zelfstandige patiënten maar binnen een geriatrische setting is het vaker niet zo dan wel. Tijdens de nacht stonden mijn verpleegkundigen ALLEEN! Verwarde patiënten, terminale patiënten, patiënten met infuustherapie die continue doorliep, patiënten die 2 keer per nacht verschoond moesten worden en mijn verpleegkundige stond alleen! (met wat hulp van de vliegende ploeg maar dat is niet voldoende uiteraard.

Ondertussen sta ik terug in de zorg. Ik ben namelijk opnieuw naar school gegaan. Jaja, een eigen zaak met een voltijdse studie, als alleenstaande mama gecombineerd. Want in de zorg kunnen wij dat. Ons hart voor ons werk is zo groot dat wij tot het uiterste gaan.

Maar ook nu als zelfstandige vroedvrouw bots ik vaak op dezelfde problemen. Bijvoorbeeld voor een postpartum bezoek is er een vast tarief: €34 bruto. En als het goed gaat is dat oké, dan ben je op een halfuur tot drie kwartier bij die mama buiten en kan je naar de volgende. Maar als er problemen en moeilijkheden zijn waardoor je vaak 1.5-2uur bij die mama binnen bent bedraagt het tarief nog steeds €34. Dat wil zeggen dat je aan een tarief van 17€ per uur bent aan het werken, bruto! Dat wil zeggen dat ik daar nog belastingen op betaal, dat mijn weegschaal daarvan betaald moet worden, eventueel wondzorgmateriaal, mijn bloeddrukmeter, mijn stethoscoop, noem maar op…! Er moet toch voor instensievere begeleidingen waar problemen opduiken, ook extra financiering kunnen voorzien worden? Als ik voel dat het niet loopt zoals het moet en ik steek extra energie in de zorg voor die mama en haar baby, zou ik voor die extra tijd toch ook vergoed mogen worden?!

Waarom ik toch voor de zorg kies.

Op zich is dit ook de reden dat ik naar zelfstandig beroep ben gegaan want ik kan dat nu. Ik kan er op zijn minst voor kiezen om meer tijd in mijn patiënt te stoppen dan dat voorgeschreven is en niemand gaat daar iets van zeggen. Ik word er dan alleen niet voor betaald dus misschien dat mijn boekhouder en mijn aandeelhouders er toch niet zo tevreden over zouden zijn. Sorry!

Maar de vraag die we ons moeten stellen is: is het oké dat kwaliteit van zorg valt of staat met de bereidheid van de zorgverlener om veel meer te werken voor hetzelfde inkomen.

Mevrouw De Windt haalde nog aan dat we uiteraard nog altijd mensen in de zorg willen die ervoor gemotiveerd zijn en geen situatie willen creëren waar mensen voor de zorg kiezen, niet omdat hun hart er ligt maar omdat het zo goed betaalt word. Ja en nee… Want is het dan wel normaal dat zorgverleners die het wél met hart en ziel doen, voor hun harde werk niet naargelang vergoed worden? Moet zorg altijd gebaseerd zijn op een deel vrijwilligheid en goedhartigheid? De tijd dat de zorg gedaan werd door de zuster die een eedaflegging deed van soberheid is nu al wel even gepasseerd. Ja, een hulpverlener moet een hart voor zorg en zijn patiënten hebben maar de zorg is ook gegroeid, ingewikkeldere technologie, continue bijscholing, graduaat diploma’s, bachelor diploma’s, master diploma’s… Als de zorg groeit, de complexiteit groeit en de verwachtingen naar de zorgverleners blijft groeien, dan is het naar mijn mening niet meer dan normaal dat de verloning ook mee groeit.

Als laatste puntje wil ik de verdraagzaamheid binnen de zorg aanhalen. Zoveel zorgverleners lopen gefrustreerd rond omwille van eerder vernoemde redenen. En vaak werken ze dit op elkaar uit. Onverdraagzaamheid tussen zorgverleners, tussen afdelingen, tussen ziekenhuizen, tussen eerste lijn en tweede lijn,. En dit is zeker geen verwijt naar de collega's, integendeel! Ik snap het! Ik grommel soms ook. Maar eigenlijk hé, staan we allemaal in dezelfde schoenen. Allemaal zijn we zorgverleners, met een educatief niveau, die kwaliteitsvolle hulp willen verlenen aan patiënten en we willen betaald worden voor het harde werk dat we leveren. Punt.